“Tekrarlı ve monoton işler yapılırken, beynin hata yapmadan yaklaşık 30 saniye önce, dinlenmeye geçtiği ortaya çıktı.”
Bir dereceye kadar doğru.
Tekdüze işler yapılırken, beynin çok az bir bölgesi çok fazla çalıştığından, o bölgede kan dolaşımı, oksijen azlığı, karbondioksit çokluğu ve glikoz eksikliği sorunu oluyor. Beyin de, kendini otomatik olarak boş vitese ve temizlemeye alıyor.
Bunu nereden biliyorum?
Günde 16 saata kadar bir süremi (ki bu çift mesai demek) okumaya ve yazmaya ayırabiliyorum. Belli bir süreden sonra beynim, kendi yazdığım metinlerin düzeltisini yapmamaya veya yanlış yapmaya başlıyor.
O zaman ne yapıyorum?
Gidip yatağa uzanıyorum ve gözlerimi kapatıyorum. Beyin bir süre renkler, benekler, hatta gerçek dünyadan apartılmış görüntüler biçiminde, yapay görsellikler salgılıyor, sonra rahatlıyor ve gevşiyor. Bunun kasların yorulunca, laktik asit salgılamasından farkı yok.
Haberdeki uzmanların hatası, tekdüze olan işlerin, beynin birbirinden çok farklı bölümlerini kullanıyor olması. İyice test yapıp, motor, sözel, görsel, işitsel ve kimyasal bölümlerin (kişiden kişiye değişiyor olabilecek) yorgunluk eşiklerini bulmak ve bunu o mesleklere uygulamak. Yoksa, uyarıyı zamanından geç verebilirler.
Saptamanın en güzeli bir buluşa da öncüllük etmesi.
“Bu tür kararlar alması gerekenlerin başına koyulmak üzere bir alet geliştirilebileceğini söyleyen Eichele, ‘Sinyali ölçebilir ve kullanıcıyı, beyninin o anda aldığı kararların iyi olmayacağı bir durumda olduğu yolunda bilgilendirebiliriz’ diye konuştu.”
Buna benzer bir alete örnek olarak, Japonlar’ın icat ettiği, alın ısısını ölçerek, artık dikkatinin dağıldığını, o nedenle sürücüye arabayı yolun kenarına çekmesini, sesli ve ışıklı alarmla belirten aleti verebiliriz.
(22 Nisan 2008)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder